သက်တမ်းတစ်ခုမှာ ရှေးအကျဆုံးဆိုတဲ့ သမိုင်းအကြောင်းအရာတွေက အင်မတန်မှ တန်ဖိုးရှိလှတာလည်း ဖြစ်ပါတယ်… ပုံတစ်ပုံရဲ့တန်ဖိုးဟာ စကားလုံးပေါင်း တစ်ထောင်လောက်နဲ့ တန်ကြေး ညီမျှတယ်ဆိုတာကို သိသာထင်ရှားစေတဲ့ အရာတွေဆိုလည်း မမှားကြောင်း သက်သေပြနေတဲ့ အရာတွေပါ….. ဒီတော့ ရှေးကျတဲ့ သမိုင်းဝင်ရှားပါး ဓာတ်ပုံတွေက ဘာလေးတွေဖြစ်မလဲဆိုတာ ကြည့်လိုက်ရအောင်နော်……
အသက်အကြီးဆုံးမှတ်တမ်းတင်ဓာတ်ပုံ
ဒီပုံဟာများများစားစားမတွေ့ရပေမယ့် ကမ္ဘာ့အသက်အကြီးဆုံးပုံရိပ်ဖြစ်ခဲ့ပြီး ပြင်သစ်နိုင်ငံ Saint-Loup-de-Varennes မှာရှိတဲ့ သူ့အိမ်ရှိ ပြူတင်းပေါက်နားမှာ Joseph Nicephore Niépceက ပစ်သတ်ခံခဲ့ရတာဖြစ်ပါတယ်.. ဒီပုံကို ၁၈၂၆ ခုနှစ်မှာ ရယူခဲ့ကြတာလည်း ဖြစ်ပါတယ်…..
Louis Daguerre
Niépceသည် အကုန်အကျများပြီး အရည်အသွေးညံ့သော ဓာတ်ပုံများကို ထုတ်လုပ်တဲ့ heliographic နည်းပညာကို တီထွင်ခဲ့ပါတယ်… (၁၈၃၀) ပြည့်နှစ်များတွင် Niépceသည် Daguerre နှင့် ပူးပေါင်းသောအခါ ပိုမို ထိရောက်တဲ့ ဓာတ်ပုံနည်းစနစ်များကို တီထွင်နိုင်ခဲ့ကြပါတယ်… ဤနည်းစနစ်များသည် မာကျူရီအငွေ့များနှင့် အိုင်အိုဒင်းပြားများကို အသုံးပြုပြီး ‘Daguerreotype’ ဟု အမည်ပေးခဲ့ကြတဲ့ ပုံပဲ ဖြစ်ပါတယ်…..
အစောပိုင်းပုံရိပ်
ဒီပုံကို (၁၈၃၇) ခုနှစ်မှာ ရယူပြီး အင်္ဂတေအင်္ကျီအမျိုးမျိုးကို ပြသခဲ့ကြပါတယ်… ၎င်းသည် (၁၈၃၉) ခုနှစ်အထိ လျှို့ဝှက်အဖြစ် သိမ်းဆည်းခဲ့သော Daguerreotype လို့ခေါ်တဲ့ သူရဲ့ ထုတ်လုပ်မှုနည်းပညာကို အသုံးပြုစဉ် Louis Daguerre ၏ အစောဆုံးလူသိများသော ပုံရိပ်တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်…
Louis Daguerre အိမ်၏အမြင်
ဒီပုံကို (၁၈၃၈) တွင် ရိုက်ယူခဲ့ပြီး သူ့အိမ်မှ လူးဝစ်ဒက်ဂရေးအား မြင်တွေ့ခဲ့သည့် မြင်ကွင်းကို ပုံဖော်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်…. အစောပိုင်း Daguerreotypes သည် ပိုမိုကောင်းမွန်သော အရည်အသွေးရှိတဲ့ ရုပ်ပုံများကို ထုတ်လုပ်ခဲ့ကြပါတယ်… သို့သော် ဤဖြစ်စဉ်တွင် ကြာမြင့်စွာထိတွေ့မှု အချိန်ပါဝင်ပြီး ရွေ့လျားနေသော အရာ၀တ္ထုများ သို့မဟုတ် လူများကို ဖမ်းယူနိုင်ဖို့အတွက်တော့ ခက်ခဲစေခဲ့ပြန်ပါတယ်…..
သက်ရှိထင်ရှား၏အသက်အကြီးဆုံးရုပ်ပုံ
ဒီပုံကို ပဲရစ်မှာ တည်ရှိတဲ့ Boulevard du Temple ကို ယူထားတာဖြစ်ပြီး ဒီပုံကို (၁၈၃၈) ခုနှစ်တွင် Daguerre က ရိုက်ယူခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်… အကယ်၍ သင်သည် အောက်ခြေဘယ်ဘက်ထောင့်တွင် ပိတ်နေသည်ကို ကြည့်ပါက အခြားသူတစ်ဦး၏ ဖိနပ်ကို ဆေးကြောနေသည့်လူကို သင်တွေ့နိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်……
လ၏ပထမပုံရိပ်
ဒီပုံကို အင်္ဂလိပ်သမိုင်းပညာရှင်နဲ့ William Draper ဆိုတဲ့ သိပ္ပံပညာရှင်တို့က ရယူခဲ့ကြတာဖြစ်ပြီး ဓာတ်ပုံကို (၁၈၄၀) တွင် ရိုက်ကူးခဲ့ပြီး လ၏ပုံရိပ်ကို ဖမ်းယူရန် ကြိုးပမ်းမှုတစ်ခုဟု လူသိများခဲ့ကြတာဖြစ်ပါတယ်… ကြိုးစားမှုနောက်ပိုင်းမှာ ပိုကောင်းတဲ့နည်းပညာနှင့်အတူ တိုးတက်လာခဲ့တာကတော့ စိတ်ဝင်စားစရာလို့ ဆိုရမှာပါ….
ယူအက်စ်သမ္မတ၏ အသက်အကြီးဆုံးရုပ်ပုံလွှာ
ဒီပုံကိုတော့ (၁၈၂၅) မှ (၁၈၂၉) အတွင်း အမေရိကန်တွင် သမ္မတအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူ ဂျွန်ကွင်စီအဒမ်အား ဓာတ်ပုံရယူထားခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပါတယ်…. (၁၈၄၃) မတ်လတွင် ၀ါရှင်တန်ဒီစီ၌ တည်ရှိသည့် စတူဒီယိုတွင် Philip Haas က ဓာတ်ပုံရိုက်ခဲ့တာပဲ ဖြစ်ပါတယ်…..
လင်ကွန်း၏အစောဆုံးဓာတ်ပုံ
သူသည် အီလီနွိုက်ပြည်နယ်မှ အမေရိကန်ကွန်ဂရက်လွှတ်တော်သို့ ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခံရပြီးနောက် စောစောပိုင်း၌ အေဘရာဟင်လင်ကွန်းကို ပုံဖော်ထားခဲ့ပြန်ပါတယ်…. ၎င်းသည် (၁၈၄၆) နှင့် (၁၈၄၇) ကြားတွင် ရွေးကောက်ခံ ကွန်ဂရက်လွှတ်တော်အမတ် ၃၇ နှစ်အရွယ်တွင် ရရှိခဲ့တာဖြစ်ပြီး ဒီပုံကို ကွန်ဂရက်စာကြည့်တိုက် က Nicholas H. Shepherd လို့ခေါ်ခဲ့ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်….
မေ့ဆေး၏ ရှေးအကျဆုံးပုံရိပ်
ဒီပုံမှာ Edward Gilbert Abbott ဆိုတဲ့ နာမည်နဲ့လူတစ်ယောက်ကို မေ့ဆေးပေးတဲ့ ဒီဆရာဝန်အဖွဲ့ကို ဖမ်းယူဖို့ daguerreotype နည်းလမ်းကို အသုံးပြုခဲ့ကြပါတယ်…. လုပ်ထုံးလုပ်နည်းကို ဘော်စတွန်တွင်ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ဓာတ်ပုံကို (၁၈၄၇) တွင် ရိုက်ယူခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်….
နေ၏ ပထမပုံရိပ်
ဧပြီလ (၂) ရက်နေ့တွင် အပြည့်အဝဘုန်းအသရေရှိသော နေရောင်၏ ပထမဆုံးပုံရိပ်ကို ယူခဲ့ကြပြီး ခုနှစ်အားဖြင့် (၁၈၄၅)ခုနှစ်လောက်က ရိုက်ယူနိုင်ခဲ့ကြပါတယ်… ပြင်သစ်ရူပဗေဒပညာရှင်နှစ် ဦး စလုံးဖြစ်သည့် Leon Foucault နှင့် Louis Fizeau တို့က ထိုပုံကို ဖမ်းယူခဲ့ကြပြီး ၎င်းသည် အသက်အကြီးဆုံးသော မှတ်တမ်းတစ်ခုပဲ ဖြစ်ပါတယ်…..
အင်္ဂလိပ်ဘောလုံးအသင်း၏ ပထမဆုံးပုံရိပ်
၎င်းသည် အင်္ဂလိပ်ဘောလုံးအသင်း၏ ပထမဆုံးပုံရိပ်ဖြစ်သည်…. ဓာတ်ပုံကိုနောက်ပိုင်း (၁၃၂) နှစ် အကြာတွင် ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ကြပြီး ပုံတွင် BG Jarrett၊ F. Heron, EH Bambridge နှင့် H. Heron စသည့် ဘောလုံးကစားသမားများကို တွေ့မြင်နိုင်မှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်……